Xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường CPTPP tăng trưởng dương

Xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường CPTPP tăng trưởng dươngBa năm đầu thực thi Hiệp định CPTPP là thời gian kinh tế tài chính – thương mại toàn thế giới nói chung và các đối tác chiến lược trong khối nói riêng đứng trước rất nhiều khó khăn vất vả, nhưng xuất khẩu của Việt Nam vẫn tăng trưởng .

Xuất khẩu 46 tỷ USD sang thị trường CPTPP

Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang các thị trường thuộc khối CPTPP năm 2021 đều ghi nhận mức tăng trưởng dương.

Theo Bộ Công thương, năm 2021, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với thị trường CPTPP đạt 91,4 tỷ USD. Việt Nam xuất khẩu nông sản, máy móc – thiết bị, điện thoại thông minh – linh phụ kiện, hàng dệt may, da giày, thủy hải sản … sang 10 vương quốc thành viên CPTPP với giá trị 46 tỷ USD và nhập khẩu từ thị trường này 45,4 tỷ USD .
Trong đó, các thị trường xuất khẩu đạt giá trị lớn gồm : Nước Singapore, Malaysia, Nhật Bản, nước Australia, Canada, Mexico, Chi-lê. 3 thị trường còn lại ( Pê-ru, Brunei và New Zeland ) dù tăng trưởng mạnh, nhưng giá trị tuyệt đối trong thanh toán giao dịch thương mại còn thấp .
Chính thức có hiệu lực thực thi hiện hành từ tháng 1/2019, CPTPP đã qua chặng đường 3 năm đầu thực thi. Trong 3 năm qua, kinh tế tài chính – thương mại toàn thế giới nói chung và thương mại giữa Việt Nam với các đối tác chiến lược CPTPP nói riêng đứng trước rất nhiều khó khăn vất vả .
Năm 2019, thương mại quốc tế bị tác động ảnh hưởng đáng kể bởi stress thương mại Mỹ – Trung Quốc, xung đột thương mại ở nhiều khu vực trên quốc tế, sự suy giảm tương ứng của nhiều nền kinh tế tài chính …
Năm 2020 – 2021, Covid-19 bùng phát và lan rộng toàn thế giới, hoạt động giải trí thương mại bị trộn lẫn chưa từng có tiền lệ. Diễn tiến dịch bệnh, chủ trương giãn cách xã hội, các quyết định hành động ngừng hoạt động trong thời điểm tạm thời nền kinh tế tài chính, đứt gãy chuỗi sản xuất và vận tải đường bộ … là những yếu tố trọn vẹn mới, không bình thường, ảnh hưởng tác động trực tiếp tới hoạt động giải trí thương mại .
Trong toàn cảnh đó, thương mại giữa Việt Nam với các đối tác chiến lược CPTPP vẫn được duy trì liền lạc, thông suốt. Năm tiên phong, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khối này đạt 39,5 tỷ USD. Năm thứ hai ( năm 2020 ), dưới tác động ảnh hưởng của Covid-19, kim ngạch xuất khẩu giảm nhẹ, đạt 38,75 tỷ USD, nhưng bước sang năm thứ ba đã lấy lại đà tăng trưởng, góp phần đáng kể vào hiệu quả xuất khẩu hơn 336,3 tỷ USD của cả nước, cho thấy nỗ lực vượt khó khăn vất vả của doanh nghiệp Việt Nam .

Dư địa còn rất lớn

Ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu ( Bộ Công thương ) nhìn nhận, trong 3 năm qua, các doanh nghiệp trong nước đã tận dụng khá tốt những lợi thế của CPTPP để ngày càng tăng xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa vào các thị trường thành viên trong Khối .
“ Khác với khu vực Liên minh châu Âu ( EU ) – thị trường xuất khẩu tương đối truyền thống lịch sử của Việt Nam, khu vực CPTPP, đặc biệt quan trọng là các nước châu Mỹ như Canada, Mexico, Pê-ru là những thị trường tương đối mới. Trước khi CPTPP có hiệu lực thực thi hiện hành, xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường này còn nhã nhặn, nhưng kể từ khi có CPTPP đã tăng lên đáng kể. Điều này phản ánh, các doanh nghiệp đã tận dụng được hiệp định thương mại tự do ( FTA ) này để tăng cường xuất khẩu ”, ông Hải nói .
Theo một nghiên cứu và điều tra của Ngân hàng Thế giới, dự báo đến năm 2030, xuất khẩu của Việt Nam sang các nước CPTPP sẽ tăng lên 80 tỷ USD, chiếm khoảng chừng 20 % tổng kim ngạch xuất khẩu .
Ở một góc nhìn khác, việc tham gia CPTPP cũng giúp Việt Nam có thời cơ cơ cấu tổ chức lại thị trường xuất nhập khẩu theo hướng cân đối hơn .
Dễ thấy nhất là các thị trường mới của Việt Nam trong CPTPP ( Canada, Mexico và Pê-ru ) có vận tốc tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng. Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập ( Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ) nhấn mạnh vấn đề : “ CPTPP đang cho hiệu quả bắt đầu rất tích cực từ góc nhìn mở đường cho sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam tiến vào châu Mỹ, một khu vực còn mới mẻ và lạ mắt và rất nhiều tiềm năng cho Việt Nam ” .
Đơn cử, với Canada, theo số liệu của Thương vụ Việt Nam tại Canada, xuất khẩu của Việt Nam sang Canada năm 2021 đạt gần 5,3 tỷ USD. Đây là mức tăng trưởng dương năm thứ 3 liên tục kể từ năm 2019, sau khi Việt Nam và Canada chính thức trở thành thành viên CPTPP .

Tất cả các ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Canada trong năm 2021 đều tăng trưởng so với năm 2020. Trong đó, máy móc, điện, điện tử là mặt hàng chủ lực, đóng góp chính vào tổng giá trị xuất khẩu. Xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng và năng lực sản xuất ấn tượng của doanh nghiệp Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp Canada, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ.

Hiện Việt Nam là đối tác chiến lược thương mại lớn nhất của Canada tại Khu vực Đông Nam Á, nhưng hàng Việt mới chiếm 1,7 % tổng giá trị nhập khẩu của Canada, nên dư địa thị trường còn rất lớn. Việc nhà nước Canada liên tục theo đuổi kế hoạch đa dạng hóa thị trường và coi Việt Nam là đối tác chiến lược quan trọng tại khu vực châu Á là thời cơ rất tốt để các doanh nghiệp Việt tiếp cận và lan rộng ra khai thác thị trường tiềm năng này .
Giới chuyên viên nhận định và đánh giá, năm 2022, các FTA, trong đó có CPTPP, sẽ liên tục mở ra những lợi thế về tặng thêm thuế quan, tạo động lực lôi cuốn góp vốn đầu tư để tăng năng lượng sản xuất, từ đó giúp các doanh nghiệp xuất khẩu trở nên chuyên nghiệp hơn trên trường quốc tế. Nhờ đó, xuất khẩu liên tục được kỳ vọng là điểm sáng của nền kinh tế tài chính, bảo vệ việc làm cho người lao động và giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi đáp ứng toàn thế giới .