Trang phục truyền thống giàu cá tính của người Giẻ Triêng

Phụ nữ Giẻ Triêng mặc váy thổ cẩm, quấn thêm một chiếc áo choàng bên ngoài (Ảnh tư liệu)Dân tộc Giẻ Triêng cư trú hầu hết ở 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Tại Kon Tum có nhóm địa phương là Gié và Triêng. Còn tại những huyện vùng cao tỉnh Quảng Nam, người Giẻ Triêng có những nhóm T’riêng, Ve, Bnoong .Trang phục của dân tộc Giẻ Triêng lên sàn diễn

Từ xa xưa, người Giẻ Triêng tranh thủ lúc nông nhàn để tự dệt vải. Khung cửi dệt vải của người Giẻ Triêng khá thô sơ, chỉ dệt được vải khổ hẹp. Đồng bào thường trồng bông vào tháng 5 và thu hoạch vào tháng 10. Bông sau khi thu hoạch về, được phơi khô bật tơi, sau đó xe thành sợi rồi đem nhuộm trước khi dệt thành sản phẩm quần áo. Dưới bàn tay khéo léo, các cô gái Giẻ Triêng đã tạo nên những bộ trang phục truyền thống và tấm choàng với hoa văn và màu sắc đầy cá tính.

Phụ nữ Giẻ Triêng ở Kon Tum mặc trang phục truyền thống trong nghi lễ gùi củi hứa hôn (Ảnh Tư liệu)

Y phục truyền thống của người Giẻ Triêng có váy, áo, xà cạp, áo choàng dành cho phụ nữ và khố, áo khoác, khăn, mũ, dành cho đàn ông.

Váy được tạo nên từ 2 tấm vải bông, khâu ghép theo chiều rộng rồi khâu nối thành hình ống. Nền váy màu chàm đen, với các hoa văn trang trí kết hợp giữa màu đỏ và màu trắng. Váy dùng trong lễ hội thường có trang trí hoa văn đẹp. Khi mặc, phụ nữ Giẻ Triêng thường quấn váy cao ngang nách, che kín bộ ngực. Nét độc đáo nhất trong trang phục truyền thống của đồng bào Giẻ Triêng là cả nam lẫn nữ đều sử dụng tấm áo khoác, một loại hình trang phục choàng quấn mang dấu ấn cổ xưa.

Xà cạp giúp tăng thêm vẻ đẹp nữ tính của bộ trang phục truyền thống của người Giẻ Triêng (nhóm địa phương Bh’noong ở Quảng Nam)- Ảnh NVSĐặc biệt, người Bhnoong ( một nhóm địa phương của dân tộc Giẻ Triêng ở Phước Sơn ) là tộc người sử dụng xà cạp duy nhất ở vùng núi Trường Sơn. Mép xà cạp được gấp và khâu viền cho sợi vải khỏi xổ ra, phía dưới cổ chân còn đeo thêm vòng cườm ngũ sắc. Cách phục sức này đến nay vẫn còn thông dụng vì nó vừa giữ ấm khung hình, vừa chống côn trùng nhỏ cắn. Xà cạp quấn chân làm cho thân hình phụ nữ trở nên ngăn nắp, kín kẽ. Trong liên hoan, những cô gái Bhnoong không quên trưng diện chiếc xà cạp để làm đẹp thêm bộ phục trang truyền thống cuội nguồn đặc trưng của dân tộc mình. Người Giẻ Triêng đeo trang sức đẹp như vòng cổ, hoa tai, vòng tay, vòng chân …Đồng bào Giẻ Triêng (nhóm Bhnoong ở Quảng Nam) thường đeo nhiều trang sức khi tham gia lễ hội

Phụ nữ Giẻ Triêng thường để tóc dài, quấn sau gáy và làm đẹp bằng nhiều loại trang sức như vòng bạc, đồng, chuỗi cườm, đeo cổ tay, chân và tai. Đối với tầng lớp phụ nữ khá giả thường đeo hoa tai bằng ngà voi. Vòng ống tay là loại trang sức có giá trị nhất của đồng bào. Loại vòng này là đồ trang sức của các phụ nữ cao tuổi ở các gia đình khá giả. Họ thường đeo vòng ở cánh tay trái, khi đi dự lễ hội đâm trâu.

Già làng dân tộc Giẻ Triêng thường có nhiều bộ trang sức để đeo khi thực hiện các nghi lễ văn hóa

Theo truyền thống, nam giới người Giẻ Triêng để tóc ngắn và đội khăn chàm theo lối chữ nhất trên đầu, có xâu lỗ tai, đeo hoa tai bằng gỗ quý, bằng tre ngà hoặc bằng ngà voi. Nam giới người Giẻ Triêng còn xăm mình với những đường nét hoa văn hình học khá đơn giản.

Trong các dịp lễ tết, đàn ông Giẻ Triêng khoác thêm tấm choàng rộng phủ kín thân.

Về trang phục, đàn ông Giẻ Triêng mặc khố, ở trần, trời lạnh thì mặc thêm tấm áo, khoác ngoài chéo qua vai, màu chàm có các sọc trang trí. Khố của người Giẻ Triêng là loại khố hẹp, dài, không có tua. Thân và các mép khố được viền và trang trí hoa văn ở hai đầu trên nền chàm. Đặc biệt, nam giới người Giẻ Triêng cũng đeo vòng cổ, vòng ngoài giống như chuỗi hạt vòng. Trong các dịp lễ tết, đàn ông Giẻ Triêng mang thêm các tấm choàng rộng màu chàm có các mầu sắc trang trí phủ kín thân.

Riêng trẻ dưới 4 tuổi, bé trai người Giẻ Triêng thường đeo đôi lắc bằng bạc có quả chuông nhỏ, ở hai cổ chân .Trước đây, mỗi mẫu sản phẩm phục trang do chính người Giẻ Triêng làm ra đa phần chỉ để ship hàng cho hoạt động và sinh hoạt hàng ngày của họ. Dần dần, những loại sản phẩm phục trang cũng đã được họ dùng để trao đổi sản phẩm & hàng hóa .Đồng bào Giẻ Triêng vui hội (Ảnh TL)Ngày nay, quy trình tăng trưởng kinh tế tài chính cũng như hội nhậptrong đời sống, đã ảnh hưởng tác động tới phục trang truyền thống cuội nguồn của đồng bào GiẻTriêng, đặc biệt quan trọng là phục trang của người Việt ( dân tộc Kinh ) đã xâm nhập đến tậncác làng bản xa xôi của người Giẻ Triêng. Chính vì thế, trong hoạt động và sinh hoạt đời thường, người Giẻ Triêng ăn mặc đơn thuần, nhưng trong những dịp liên hoan quan trọng, đồngbào vẫn mặc những bộ phục trang truyền thống dân tộc của mình .

Source: https://mix166.vn
Category: Văn Hóa